Zobacz wszystkie programy

Nagroda Transatlantyk

Projekty własne Instytutu Książki

Termin składania wniosków:

od 1 do 31 marca każdego roku

O programie

Transatlantyk jest przyznawaną dorocznie nagrodą Instytutu Książki dla wybitnego ambasadora lub ambasadorki literatury polskiej za granicą. Za obecnością polskich pisarzy i pisarek w świecie stoją przede wszystkim promotorzy naszej literatury w poszczególnych krajach. Bez ich pasji i pracowitości obecność i sukces polskich książek poza granicami kraju nie byłyby możliwe.

Laureatem lub laureatką nagrody mogą zostać na przykład tłumacze bądź tłumaczki literatury polskiej oraz jej propagatorzy i propagatorki – wydawcy i wydawczynie, krytycy literaccy, badaczki literatury, jak również animatorzy i animatorki kultury.

Po raz pierwszy Nagroda Transatlantyk została wręczona 13 maja 2005 roku w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie podczas Kongresu Tłumaczy Literatury Polskiej. Jej wartość wynosi 10.000 euro, towarzyszy jej pamiątkowy dyplom oraz statuetka autorstwa Łukasza Kieferlinga.

Dotychczasowi laureaci i laureatki Nagrody Transatlantyk:

2005 – Henryk Bereska (Niemcy) – pochodzący ze Śląska tłumacz literatury polskiej na niemiecki;
2006 – Anders Bodegård (Szwecja) – dobrze znany w Polsce tłumacz i popularyzator naszej literatury w Szwecji;
2007 – Albrecht Lempp (Niemcy) – współtwórca sukcesu Polski jako gościa Honorowego na Międzynarodowych Targach Książki we Frankfurcie, tłumacz m. in. Głowackiego i Pilcha;
2008 – Ksenia Starosielska (Rosja) – przekładająca od lat 60-tych dzieła polskich prozaików na rosyjski;
2009 – Biserka Rajčić (Serbia) – tłumaczka polskich poetów, filozofów, literaturoznawców, znawczyni polskiej awangardy;
2010 – Pietro Marchesani (Włochy) – wielki promotor twórczości Wisławy Szymborskiej we Włoszech;
2011 – Vlasta Dvořáčková (Czechy) – zasłużona popularyzatorka poezji polskiej w Czechach;
2012 – Yi Lijun (Chiny) – literaturoznawczyni, tłumaczka m. in. „Dziadów”, „Trylogii” i „Zniewolonego umysłu”;
2013 – Karol Lesman (Holandia) – znawca Witkacego, przełożył kanon prozy polskiej na niderlandzki;
2014 – Bill Johnston (USA) – znawca i propagator polskiej literatury współczesnej, ale także klasyki poetyckiej XIX wieku; współautor amerykańskiego sukcesu powieści Myśliwskiego;
2015 – Laurence Dyèvre (Francja) – tłumaczka mająca na swoim koncie około sześćdziesięciu przekładów, głównie polskiej prozy współczesnej, obejmującej swym przekrojem całość XX wieku;
2016 – Constantin Geambaşu (Rumunia) – tłumacz i polonista, ma na swoim koncie około pięćdziesięciu polskich książek, które ukazały się w najbardziej prestiżowych rumuńskich wydawnictwach;
2017 – Lajos Pálfalvi (Węgry) – historyk literatury, krytyk, ma na swoim koncie blisko sześćdziesiąt wydań książkowych przekładów polskiej beletrystyki, eseju i reportażu;
2018 – Antonia Lloyd-Jones (Wielka Brytania) – tłumaczka literatury polskiej na język angielski, wielka promotorka polskiej kultury; jej dorobek obejmuje ponad sto tłumaczeń;
2019 – Hendrik Lindepuu (Estonia) – w dorobku ma ponad 50 książek, a także 70 sztuk teatralnych; od 2003 roku wydaje literaturę polską w oficynie Hendrik Lindepuu Kirjastus;
2020 – Ewa Thompson (Polska) – promotorka kultury polskiej w USA, emerytowana profesor slawistyki Uniwersytetu Rice’a, na którym wychowała kolejne pokolenia slawistów;
2021 – Tokimasa Sekiguchi (Japonia) – propagator kultury polskiej w Japonii, przełożył m.in. takie arcydzieła jak: Treny Jana Kochanowskiego, Ballady i romanse oraz Dziady wileńskie Adama Mickiewicza czy Lalka Bolesława Prusa;
2022 – Silvano De Fanti (Włochy) – tłumacz literatury polskiej na język włoski i niestrudzony promotor języka i kultury polskiej we Włoszech;
2023 – Hatif Janabi (Irak) – tłumacz literatury polskiej na język arabski, na swoim koncie ma imponującą liczbę przekładów dzieł zaliczanych do klasyki literatury polskiej.
2024 – Vera Verdiani (Włochy) – tłumaczka literatury polskiej na język włoski, przekładała m.in. Gombrowicza, Kapuścińskiego, Lema i Herlinga-Grudzińskiego;
2024 – Abel Murcia (Hiszpania) – promotor polskiej kultury, tłumacz i autor słowników, przełożył m.in.: dzieła Szymborskiej, Różewicza, Kapuścińskiego, Lipskiej, Tokarczuk, Lema i Krynickiego;
2025 – Xavier Farré (Hiszpania) – tłumacz na języki kataloński i hiszpański, niestrudzony ambasador polskiej literatury w całym obszarze hiszpańskojęzycznym.

Wyboru laureata lub laureatki dokonuje Kapituła Nagrody, złożona z wybitnych badaczy i badaczek literatury, animatorów i animatorek życia kulturalnego, tłumaczy i tłumaczek oraz dyrektora Instytutu Książki. Do prac Kapituły zaprasza dyrektor Instytutu Książki.