Literatura

fot. Klara Drużycka

Adriana Szymańska

(ur. 1943) poetka, eseistka, krytyczka literacka, tłumaczka, autorka książek dla dzieci i dorosłych. Na swoim koncie ma również opowiadania i powieści.

Ukończyła polonistykę na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Pracowała jako bibliotekarka i nauczycielka licealna w Toruniu i Olsztynie. W 1969 roku została sekretarzem literackim w Teatrze Polskim w Bydgoszczy. W latach 1979–1987 była redaktorką w Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik” (prowadziła dział poezji). W latach 1979–1987 członkini rady redakcji miesięcznika „Przegląd Powszechny”. Należy do Oddziału Warszawskiego SPP, PEN Clubu i ZAiKS-u.

Jako poetka debiutowała w 1968 roku. Jej wiersze były tłumaczone na język angielski, francuski, niemiecki, włoski, serbski, rumuński, hebrajski i japoński. Jako krytyczka literacka współpracowała z wieloma pismami literackimi, do dziś kontynuuje tę działalność w miesięczniku „Nowe Książki” i dwumiesięczniku „Topos”. Była stypendystką Nowojorskiej Fundacji Kościuszkowskiej, dzięki czemu kilkakrotnie przebywała w Stanach Zjednoczonych, biorąc między innymi udział w International Writing Program w Iowa City (1997 rok). Wielokrotna stypendystka Ministerstwa Kultury i ZAiKS-u.

W 1969 roku Julian Przyboś przyznał jej nagrodę literacką za debiut Nieba codzienności, a w 1974 roku otrzymała Puchar Kryształowego Lwa z rąk Adama Ważyka, podczas X Kłodzkiej Wiosny Poetyckiej. Jest także m.in. laureatką nagrody im. Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego przyznawanej za wartości metafizyczne i religijne w poezji (1994) za zbiór Kamień przydrożny. W 2018 roku otrzymała medal im. Księdza Jana Twardowskiego za całokształt dokonań twórczych. W 2016 nie przyjęła Srebrnego Medalu „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

BIBLIOGRAFIA:

  • Nieba codzienności, Pojezierze, Olsztyn 1968.
  • Imię ludzkie, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1974.
  • Do krwi, Pojezierze, Olsztyn 1977.
  • To pierwsze, Czytelnik, Warszawa 1979.
  • Najpiękniejszy psi uśmiech i inne zwierzenia (opowiadania), Czytelnik, Warszawa 1979.
  • Nagła wieczność, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1984.
  • Poezje wybrane, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1986.
  • Taja z Jaśminowej (minipowieść dla dzieci), Alfa, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 1988, 2010.
  • Kamień przydrożny, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1993.
  • Urojenia, Interart, Warszawa 1995, 1996.
  • Requiem z ptakami, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1993.
  • Opowieści przestrzeni, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1995.
  • Święty grzech (powieść autobiograficzna), Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1995.
  • Lato 1999, Czytelnik, Warszawa 2000.
  • In terra, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2003.
  • Być. 123 wiersze dawne i nowe. Wybór wierszy, Nowy Świat, Warszawa 2004.
  • Z dziennika dywersantki, Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot 2006.
  • Autoportret niedokończony, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2007.
  • Ucieczka (polsko-angielski wybór wierszy), Podkarpacki Instytut Książki i Marketingu, Rzeszów 2007.
  • Dziedzice i barbarzyńcy (szkice), Podkarpacki Instytut Książki i Marketingu, Rzeszów 2007.
  • W podróży, Oficyna Wydawnicza Łośgraf, Warszawa 2008.
  • Ta inna ja (powieść autobiograficzna), Podkarpacki Instytut Książki i Marketingu, Rzeszów 2008.
  • Wtedy-dziś, Oficyna Wydawnicza Łośgraf, Warszawa 2010.
  • Księga objawień i inne lektury (szkice literackie), Oficyna Wydawnicza Łośgraf, Warszawa 2012.
  • Złoty dzięcioł, Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot 2015.
  • Z Księgi Przejścia, Towarzystwo Przyjaciół Sopotu. Redakcja „Toposu”, Sopot 2017.
  • Nieprzerwany dialog. Wiersze z lat 1968–2019, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2019.
  • Zielone rolety, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2021.
  • To jest fajka. Wiersze z lat 1999-2020, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2022.
Wróć