„Mała książka – wielki człowiek” 2025
W ramach programu „Mała książka – wielki człowiek” Instytut Książki od lat wyposaża dzieci i ich opiekunów w bezpłatne wyprawki czytelnicze. Program obejmuje swoim zasięgiem 90% szpitali, 91% bibliotek publicznych oraz wszystkie szkoły podstawowe w kraju. To największy w Europie program bookstartowy, którego siła tkwi w ciągłości i konsekwencji działań. Corocznie książki trafiają do średnio 200 tys. niemowlaków, 150 tys. przedszkolaków oraz 450 tys. pierwszoklasistów. Od początku funkcjonowania programu dzieciom przekazano ponad 6 milionów książek.
Według badań przeprowadzonych na grupie 1500 respondentów, działania te przyspieszają kontakt dziecka z książką, a opiekunów motywują do odwiedzenia biblioteki i częstszych wizyt w księgarniach. 75% badanych deklaruje, że przynajmniej raz w tygodniu czytało dziecku otrzymaną książkę. 8/10 respondentów twierdzi, że wyprawka zmotywowała ich do czytania dziecku również innych pozycji. 25% opiekunów przyznaje, że bez otrzymanej książki czytałoby mniej lub wcale. Więcej informacji o badaniach można znaleźć tutaj.
Tegoroczna wyprawka czytelnicza jest wyjątkowa. Po raz pierwszy, książki zostały wybrane w trybie konkursu dla wydawców (na podstawie koncepcji tekstu i portfolio ilustratora). Zwycięskie tytuły zostały wyłonione 24 kwietnia 2025 roku podczas obrad komisji w składzie: Alina Januszczyk, Maciej Skowera, Przemysław Staroń, Joanna Piekarska, Biserka Čejović, Iwona Haberny, Anita Wincencjusz-Patyna. Poza zwiększeniem różnorodności oferty czytelniczej dla dzieci, jest to także forma wsparcia wydawnictw – tegoroczny nakład każdej książki to 70 tysięcy egzemplarzy. Tytuły, które zwyciężyły i właśnie docierają do bibliotek publicznych w całym kraju to Przywitanie lata Marii Dek, Rita i koń Marty Kopyt oraz Bobuś Martyny Skibińskiej z ilustracjami Jacka Ambrożewskiego.
Przywitanie lata to pięknie ilustrowana opowieść o tym, że warto czekać na coś, czego się pragnie. Rita i koń jest zaskakującą historią niecodziennej przyjaźni, która pokazuje jak to jest znaleźć się w czyichś butach (a wręcz podkowach). Bobuś udowadnia z kolei, że człowiek i maszyna mogą żyć w symbiozie i darzyć się zaufaniem, ale i tak nic nie jest w stanie zastąpić drugiego człowieka (a zwłaszcza Babci).
Tryb konkursowy zostaje utrzymany. W październiku Instytut ogłosił kolejny – tym razem na projekt książki dla dzieci w wieku 7-9 lat. W ramach konkursu zostaną wybrane trzy tytuły, które przez trzy kolejne lata będą przekazywane pierwszoklasistom w 13,5 tys. szkół podstawowych w całej Polsce (100% placówek). Oferty konkursowe można składać do końca stycznia 2026 r., a więcej informacji o konkursie można znaleźć tutaj.
Przekazywanie wyprawek czytelniczych to jednak dopiero początek działań. Wokół książek, które przygotowujemy w ramach programu, powstają scenariusze warsztatów okołoksiążkowych, realizowanych w ramach największej ogólnopolskiej trasy warsztatowej „Mała książka w drodze”. Co 1,5 dnia gdzieś w Polsce organizujemy angażujące wydarzenie proczytelnicze, które realnie wpływa na ich zainteresowanie czytaniem. Nie zapominamy również dbać o postawy czytelnicze dorosłych. Pozyskujemy i szkolimy ambasadorów czytania z dzieckiem – w 2025 roku przeszkoliliśmy 1800 położnych – oraz regularnie zachęcamy opiekunów do sięgania po książkę, realizując kampanię społeczną.
„Czytaj chwilę” to hasło tegorocznej kampanii. Aby zachęcić osoby nieczytające do sięgania po książkę potrzeba przekazu podejmującego tematy, które żywo dotykają odbiorców. Wspomniane wcześniej badania pokazują, że rodzice, którzy nie czytają dzieciom codziennie, za najczęstszą przyczynę wskazują brak czasu. Nie ma wątpliwości, że opiekunowie to bardzo zajęte osoby. Na głowie mają mnóstwo rzeczy małych i dużych, a w każdą wkładają czułość i uwagę. Niektóre z nich trzeba zrobić tu i teraz, inne można odłożyć, żeby pobyć TU I TERAZ. Wspólne momenty z książką – czytanie, rozmowy, wygłupy – to chwile, które zostają z nami na zawsze. Dlatego w codziennym zabieganiu niektóre rzeczy warto odłożyć… na chwilę. Zapraszamy do obejrzenia spotu kampanii społecznej „Czytaj chwilę”.