Aktualności

fot. Krzysztof Dubiel
03.11.2020

Zygmunt Miłoszewski laureatem Honorowej Nagrody Wielkiego Kalibru 2020

Tegorocznym laureatem Honorowej Nagrody Wielkiego Kalibru, przyznawanej za całokształt twórczości, został Zygmunt Miłoszewski.

Zygmunt Miłoszewski to pisarz, publicysta, dwukrotny laureat Nagrody Wielkiego Kalibru, laureat Paszportu „Polityki”. Jest autorem kryminalnej trylogii o prokuratorze Teodorze Szackim. 

Urodził się 8 maja 1976 w Warszawie. Po ukończeniu studiów (filologia polska na Uniwersytecie Warszawskim) pracował jako dziennikarz – od 1995 roku tworzył sprawozdania z sal sądowych do „Super Expressu”, później pisał między innymi o grach komputerowych, podróżach i piłce nożnej. W latach 2003–2008 współpracował z „Newsweekiem”.

Zadebiutował w 2004 roku na łamach „Polityki” opowiadaniem „Historia Portfela”, nadesłanym na konkurs organizowany przez Jerzego Pilcha. W 2005 roku ukazała się jego pierwsza powieść, Domofon”. To horror, w którym rolę nawiedzonego domu odgrywa… blok na warszawskim Bródnie. Rok później Miłoszewski sięgnął na przeciwległy biegun, publikując baśń dla dzieci „Góry Żmijowe”. 

Popularność przyniosła autorowi kryminalna trylogia, której głównym bohaterem jest błyskotliwy prokurator Teodor Szacki. Pierwsza część, „Uwikłanie”, ukazała się w roku 2007. Jak czytamy w opisie, „Miłoszewski miesza nastrój szaleństwa i duszną atmosferę, która gęstnieje wokół samotnego sprawiedliwego, bohatera niczym z najlepszych amerykańskich kryminałów”. W kolejnej części, „Ziarnie prawdy” (2011), Szacki „z gwiazdy stołecznej prokuratury stał się popychadłem w powiatowym miasteczku”. Konkretnie: Sandomierzu, gdzie prowadzi śledztwo w sprawie dziwacznego morderstwa ze stosunkami polsko-żydowskimi w tle. Z kolei w zamykającym trylogii „Gniewie” prokurator przenosi się do Olsztyna, by zająć się sprawą, która „pozbawi go prawniczego dystansu, zmusi do wyborów ostatecznych i okaże się ostatnim dochodzeniem”.

Wszystkie kryminały zostały dobrze przyjęte przez czytelników i krytykę. Za „Uwikłanie” i „Ziarno prawdy” Zygmunt Miłoszewski zdobył Nagrodę Wielkiego Kalibru dla najlepszej polskiej powieści kryminalnej. Wręczając nagrodę w roku 2012, przewodnicząca jury Janina Paradowska przyznała, że „Ziarno prawdy” nagrodzono za „dobrze zawiązaną i rozwiązaną intrygę osadzoną w ciekawych realiach”. Trzecia część trylogii również była nominowana do nagrody (przegrała z „Przejęciem” Wojciecha Chmielarza). 

Po publikacji „Gniewu” Zygmunt Miłoszewski zapowiedział, że rezygnuje z pisania kryminałów, bo „okrucieństwo, morderstwa, przemoc są w literaturze (i współczesnym świecie) nadreprezentowane i że on sam źle się czuje, zarabiając na nich”. Dotychczas słowa dotrzymał. Nie przestał jednak publikować: w 2013 roku ukazała się powieść „Bezcenny”, czerpiąca z tradycji powieści przygodowej i szpiegowskiej, w 2017 roku „Jak zawsze” – „komedia ironiczno-romantyczna”, łącząca historię obyczajową z alternatywną historią Polski, a w 2020 roku „Kwestia ceny”, thriller, który z „Bezcennym” łączy główna bohaterka – historyczka sztuki prof. Zofia Lorentz. 

Dwie powieści Zygmunta Miłoszewskiego zostały zekranizowane. W 2011 roku ukazała się adaptacja „Uwikłania” w reżyserii Jacka Bromskiego, w którym główną bohaterką jest prokurator Agata Szacka, a akcja zostaje przeniesiona z Warszawy do Krakowa. W 2015 roku ukazało się natomiast „Ziarno prawdy” w reżyserii Borysa Lankosza; współscenarzystą był autor książki, a prokuratora Szackiego zagrał Robert Więckiewicz. Zygmunt Miłoszewski współtworzył także (wspólnie z bratem Wojciechem) scenariusz do serialu kryminalnego „Prokurator”, z Jackiem Komanem w roli głównej. Serial zdobył Orła 2016 w kategorii Najlepszy Filmowy Serial Fabularny.

Książki Zygmunta Miłoszewskiego ukazały się za granicą. Są tłumaczone na kilkanaście języków, m.in. na angielski, francuski, niemiecki, rosyjski, ukraiński, hebrajski, japoński, włoski i hiszpański. Ich popularność potwierdzają nominacje do nagród, m.in. Prix du Polar Européen i European Book Prize,  a także zaproszenia dla autora na zagraniczne festiwale.

Zygmunt Miłoszewski uważa, że „pierwszym obowiązkiem każdego pisarza jest nie przynudzać”. Liczba wiernych od lat czytelników autora udowadnia, że doskonale go spełnia.

Miłoszewski spotka się z czytelnikami online w sobotę, 7 listopada, o godz. 17.30. Spotkanie poprowadzi Irek Grin. Transmisję z wydarzenia będzie można oglądać na fanpage’ach Międzynarodowego Festiwalu Kryminału oraz Portalu Kryminalnego.

Wydarzenie na Facebooku: https://www.facebook.com/events/1260955050931888/.

Tego samego dnia wieczorem odbędzie się uroczysta Gala online, podczas której pisarz odbierze Honorową Nagrodę Wielkiego Kalibru, wręczaną wybitnym twórcom gatunku. Jej dotychczasowymi laureatami byli między innymi: Aleksandra Marinina, Boris Akunin, Jeffery Deaver, Jo Nesbø, Henning Mankell, Tess Gerritsen, Pierre Lemaitre, Arnaldur Indriðason i Bernard Minier.

Wydarzenie na Facebooku: https://www.facebook.com/events/3341462552603726/.

***

Międzynarodowy Festiwal Kryminału Wrocław 2020 odbędzie się online, w dniach 4–8 listopada 2020. Pełny program znaleźć można tutaj. Wydarzenie na Facebooku: https://www.facebook.com/events/2811713612277954/. Więcej informacji o festiwalu na stronie: http://festiwal.portalkryminalny.pl/ i na Facebooku: https://www.facebook.com/FestiwalKryminalu/.