Międzynarodowy Dzień Tłumacza i Tłumaczki 2025
Dla Instytutu Książki tłumacze i tłumaczki literatury polskiej to grupa niezwykle ważna ze względu na realizowaną misję. Od lat wspieramy ich działalność, prowadząc szeroko zakrojone działania, których celem jest wzmocnienie obecności literatury polskiej na arenie międzynarodowej. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich.
Sample Translations ©Poland w ramach którego można ubiegać się o sfinansowanie 20 stron próbnego przekładu polskiego utworu literackiego. To świetny sposób na zainteresowanie polskimi książkami zagranicznych wydawców.
Program Translatorski ©Poland adresowany do zagranicznych i polskich wydawców zainteresowanych wydawaniem polskich książek w tłumaczeniach na inne języki. Partycypujemy w kosztach publikacji literatury pięknej i faktu, utworów szeroko rozumianej humanistyki dawnej i współczesnej, utworów historycznych, literatury dla dzieci i młodzieży oraz komiksów.
Od początku istnienia Programu wsparliśmy wydanie blisko 3500 książek!
Kolegium Tłumaczy, czyli program rezydencyjny skierowany do osób zajmujących się przekładem literatury polskiej. To wyjątkowa okazja zarówno dla tłumaczek i tłumaczy z bogatym dorobkiem, jak i dla tych, którzy dopiero rozpoczynają swoją przygodę z tłumaczeniem i chcieliby się włączyć w międzynarodową wymianę literacką.
Trwa nabór do przyszłorocznej edycji, termin nadsyłania zgłoszeń upływa 19 października.
Instytut Książki jest również fundatorem i współfundatorem dwóch nagród:
Transatlantyk to nagroda przyznawana przez Instytut Książki wybitnym ambasadorom i ambasadorkom literatury polskiej za granicą. Jej laureatami mogą zostać tłumacze, wydawcy, krytycy bądź animatorzy życia kulturalnego, którzy przyczynili się do zwiększenia obecności polskiej literatury w swoim kraju. W tym roku Nagrodę Transatlantyk przyznano po raz dwudziesty. W 2025 roku do znakomitego grona laureatek i laureatów dołączył Xavier Farré.
Found in Translation Award to nagroda wyróżniająca najważniejszy w danym roku przekład polskiej książki na język angielski. Instytut Książki powołał ją do życia w 2008 roku wspólnie z Instytutem Kultury Polskiej w Londynie oraz Instytutem Kultury Polskiej w Nowym Jorku. Nagroda przyznawana jest dorocznie tłumaczowi/tłumaczom najlepszego w minionym roku kalendarzowym przekładu literatury polskiej na język angielski, który ukazał się w formie książkowej. W roku 2025 roku laureatką została Mira Rosenthal za przekład zbioru Litery Tomasza Różyckiego.
Jednym z najważniejszych przedsięwzięć Instytutu, jeśli chodzi o wsparcie tłumaczy i wymiany kulturowej, jest organizowany cyklicznie (co cztery lata) Światowy Kongres Tłumaczy Literatury Polskiej. Wydarzenie gromadzi tłumaczy literatury polskiej z całego świata – w większości z Europy, ale także z Ameryki Północnej i Południowej, Azji i Australii. Najbliższy Kongres odbędzie się w lipcu 2026 roku.
Instytut Książki oferuje także stypendia dla tłumaczy i tłumaczek:
Stypendium im. Andersa Bodegårda, wybitnego tłumacza literatury polskiej i francuskiej na język szwedzki. Przełożył m.in. wiersze Wisławy Szymborskiej, Adama Zagajewskiego, Ewy Lipskiej, prozę Witolda Gombrowicza i Pawła Huellego, reportaże Ryszarda Kapuścińskiego.
Stypendium jego imienia jest przeznaczone dla tłumacza lub tłumaczki specjalizujących się w przekładzie literatury polskiej na język szwedzki lub francuski. W 2025 stypendystką Bodegårda była Maryla Laurent.
Nabór na 2026 roku trwa, zgłoszenia można przesyłać do 19 października na adres: collegium@instytutksiazki.pl.
Stypendium im. Albrechta Lemppa, wybitnego popularyzatora literatury polskiej w Niemczech i jej tłumacza. Lempp przez wiele lat pełnił funkcję dyrektora Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej i wniósł wielki wkład w rozwój relacji polsko-niemieckich.
Stypendium przeznaczone jest dla pisarzy z Polski i Niemiec oraz dla niemieckich tłumaczy literatury polskiej i polskich tłumaczy literatury niemieckojęzycznej. Jego fundatorami są: Instytut Książki, Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej i Literarisches Colloquium Berlin. W 2025 roku stypendium otrzymały: Aleksandra Tarnowska, Katharina Bendixen.
Informacja o naborze 2026 wkrótce pojawi się na naszych kanałach.
Jeszcze w tym roku uruchomimy stypendium im. Adama Wodnickiego, ufundowane na cześć wybitnego artysty plastyka, tłumacza literatury francuskiej i pisarza, przeznaczone dla tłumaczy i tłumaczek przekładających z języka francuskiego na polski lub zajmujących się przekładem książek o sztuce z dowolnego języka na polski.